Dead Man Ray -

DEAD MAN RAY

DAAN STUYVEN : "I make music the way I put new tires on a stolen bicycle".
by Gert van Nieuwenhove (translated by me)
pictures Mauro Pawlowski
article sent in by Jeroen

I love Dead Man Ray, the Antwerp band of Rudy Trouvé (ex-dEUS), Daan Stuyven (ex-Volt, ex-Running Cow), Elko Blijweert (also: Kiss my Jazz) en Herman Houbrechts (also drummer with Nemo). It did take quite a while to get in with Dead Man Ray. The singles 'Beegee' and 'Chemical' were instant hits, but the rest of the album ‘Berchem’ sounded too often like a popmusic quiz. There are people out there who love songs that need discovering, style 'Inc.': a song in which the drums are from Radiohead’s 'Airbag', and the guitar parts by Ennio Morricone, and the voice of Matt Johnson of The The. In songs that need discovering, all we can hear is the problems of a pop band: civil recycling, in Dead Man Ray’s case of Wire (‘WW3’) and New Order ('Horse'); the incapability to make you feel something from music; the constant urge you get to speak of ‘a band with possibilities’: one that hasn’t been exploring all the buttons and effects during the rehearsals, but during the recording process; the constant quoting of musical influences (of Daniel Lanois and Joy Division), on which your attention is drawn like when you critisise the camera work when the art film sucks and the benches under your butt are too hard and hurt your coccyx. That’s why we initially typed down in our Dead Man Ray file on our pc: 'Berchem' will receive, just like many artfilms, undoubtedly a high rating from trendwatchers, and is thus suited for all your cocktailparties, particularly if you want to invite men who wear lightblue shirts while they’re actually too old for them, or beige second hand costumes and Jarvis Cocker glasses.

We’re glad we didn’t publicise that review. Because after a heatwave and a rendez-vous with singer Daan Stuyven, we're in love with Dead Man Ray. Just like that, because a man occasionally needs a key to get in, and we get to that key in the middle of our conversation with Daan Stuyven. He says : 'People call me too reserved. As if being reserved isn’t a way of expressing yourself.'
And now we know: reserved music fits better with the new heatwave than the new Fugazi record.
It's a thursday in Berchem. In the house of graphic designer Daan Stuyven, the walls are covered with huge advertisement letters.

DAAN Stuyven : "They’re from Hotel Arcade. When the Ibis-hotels bought those hotels, these letters had to be replaced. I went to ask to get the old ones."
HUMO: Just like that, out on the street ?
Stuyven : "Yes. Recently I missed out on letters in Willebroek which I’d been waiting for for years. One fine day the letters were gone. I went knocking on the door : it turned out to be a family company which had changed name, and for sentimental reasons, they had hung the letters in their living room. I’m a big fan of pop-art. Art can’t be for elitists only."

Daan Stuyven has a rabbit at home, which is afraid of the new dog of the neighbours, he says. He plays a record of Françoise Hardy and starts melting. He tells me he has already stolen a lot of things in his life. When he was being bored in a café in Antwerp, he walked up a Russian ship in the harbour. With a pint in his hand. Should he have come across a Russian sailor, he would have told him he was drunk and got lost. He made it to the kitchen.
Stuyven: "One of the kicks of my life. But you can’t write down what I stole back then, because I could still get into trouble then."

HUMO : What else did you steal before ?
Stuyven : "Where do you want me start ? All the furniture here in the house. I dream all the time about breaking in and out. I only steal of rich people, wealthy companies and empty buildings of the government though. I can’t stand buildings that are rotting away. I recently stole a blackboard in a deserted school."

HUMO : Are you musically also a kleptomaniac ? I can hear a bit of 'Putain Putain' of TC Matic in the break of your single 'Chemical'.
Stuyven : "That must have happened unconsciously. When we bring our influences up, we often don’t even know it from each other. Take 'Chemical' for instance. Rudy Trouvé told me afterwards the bass in it is from Clock DVA. He didn’t know either I nicked the guitar line from 'Grave Architecture' of Pavement. It’s particularly hard for me to listen to other singers and not copy their way of phrasing. When I listen to our record, I hear my voise sounds a lot like that of Johnny Cash. It’s okay to steal I think, as long as you rip things out of their original context. A lot of people think our song Perfo is very emotional, but it’s in fact a spaghetti-reworking of 'Ti amo' of Umberto Tozzi. You can only hear when you know it."

HUMO : Do you always change the context ?
Stuyven : "Yes. I correct the context, I think. I used to steal a lot of bicycles. When people didn’t take care of that bike, I thought I had the right to steal it. I always repaired the bike completely. I used to put new brakes and tires on it. If the bike would have been a judge, he would have said : ‘Yes, it’s alright. I’m glad you stole me.” That’s also how I make music. They’re repaired sounds."

HUMO : Repaired with the aid of the computer. Why do you use a computer ?
Stuyven : At the art academy, I used to work with crayons. I made aquarelle paintings, but they had nothing to do with what I saw on the streets. I wanted colours that exploded. I wanted simple shapes. So I started messing about with computers. Musically, I went through the same evolution. With my last band Volt, I used to work with sequencers, now I have discovered you can cut audio."

HUMO : In people’s language please.
Stuyven : "Actually, I still play the same, only now I no longer cut sounds from factories, but music I played myself. We’re working in blocks, thanks to which you can easily form contrasts. Volt was programming, Dead Man Ray is sticking together bits and pieces audio tapes and DATs."

HUMO : I heard you record jams with a rock band and write songs only when cutting and pasting the bits together ?
Stuyven : Eight or nine songs were made like that, yes. The rest is played live. Mind you, it can still be just a regular guitar riff. I only put the vocals on top of it when all the rest is recorded and finished. I wait until we finished the music to know what I’m going to sing. And even then I often still don’t know. Figure of speech, then it can even depend on which type of microphone I’m using. I usually already have a title that goes with the jam session. And then I look for a colour that goes with it. Then I start improvising some lyrics around the title.”

HUMO : Do you paste everything together on your own ?
Stuyven : "No, I do that with Rudy. He doesn’t control the computer, but he does get visions when he’s sitting behind the screen. It’s very bizarre, I don’t think he ever typed one letter on a computer, but he’s a fast learner. ‘Can you move that block over there, Daan? And over here I would like to have complete silence.’ Or: ‘You can loop that part for two more minutes.’
Do you know 'Connector' by Underworld ? It builds up for three minutes, then it goes completely quiet, after which you get some sort of intro, and only then, at 4 minutes and 48 seconds, that one particular guitar joins in. It’s something you wait for during that 4 minutes and 48 seconds. I know it by head. It doesn’t hurt to wait for 5 minutes for that piece.” (*1*)
"It’s that sort of tension you can only create with techno, it’s much harder to do the same with a rock band, but it was our intention to create the same dynamism. Just like Underworld, we want to let things go by small bits. By repeating certain sounds, the listener will quicker accept ugly sounds. It is almost a way to force people to listen to the hidden charm of a disabled sound."

HUMO : Do you use a lot of bizarre samples to get to your disabled sounds ?
Stuyven : "We’ve been messing about a lot with samples. One particular moment, I rang Japan Airlines. They were sponsoring a poster I had designed. Those Japanese telephone receptionists sounded incredibly charming. I wanted to record their voice on tape. So I started making up a story about a trip to Tokyo, and I got a magnificent five-minute explanation from then. When I noticed my tape recorder wasn’t running, I was so frustrated I rang Belgacom. (*2*) That became the end of ‘Chemical’ : 'Indien u dit nummer opnieuw wil horen, drukt u op 2 of 3.' (if you want to hear this number again, press 2 or 3) Somewhere in Horse, there’s also a British preacher to be heard. And in 'Moïd' we open a can of Jupiler beer a few times. The bicycle bell of my girlfriend is also on the record, as well as the malfunctioning jack plug of my microphone cable."

HUMO : Does this kind of sampling lead to a new kind of musical wining in the bar ?
Stuyven : "Yes. In 'Bones', right after the intro, a bassdrum starts playing, which sounds very high pitched : that’s because there one thousandth of a guitar on top of it. And yes, we wine about that sort of mistakes. On this record, we held on to a lot of accidents. When something was disturbing the sound, it was important it stayed in there. "

HUMO : I think white people’s music is music that needs to be heard with the treble-button set to +10. To my feeling, you make the ultimate white man’s music.
Stuyven : "Absolutely. It’s a very edgy record. It’s almost unpleasant to listen to in one piece. I wanted a nervous, sad atmosphere, the sound of small speakers, of a cheap car radio. We didn’t have much choice. A lot of things went wrong – or right to put it more correctly – because I had made a mistake. For instance, I didn’t have enough room on my hard drive, so I had to sample everything in low resolution, making it all sound much thinner and more digital. The Prodigy does that intentionally, to make their sound sharp and dirty. For them it’s luxury and experiment; we had to turn the bad situation into something good."

HUMO : Your band Running Cow didn’t sound dirty at all, Dead Man Ray does. Back in the eighties, nearly everything sounded polished. You have seen that evolution to a dirtier sound as a musician.
Stuyven : "And I think it will evolve even further. All the letters in MTV-video’s have been broken into bits. Graphically, they’re three to four years ahead of the rest of the world. When you hear the records that go with the video clips, they are all songs recorded on 24 tracks and properly equalised and mastered. When I see that, I think : this isn’t right. The video shows more guts than the song itself."

HUMO : I think it’s bizarre that people like undergoing hyperfast storms of images and scenes on MTV or in films, but the same people run out of the room as soon as something sounds dissonant.
Stuyven : "I stopped watching television five or six years ago. Even the news is edited too fast for me. After watching ten minutes of television, I get simply tired. With sound, I have to listen to a drill for ten minutes before I wake up, as a matter of speaking. Besides, people are not used to strange sounds coming from their car radio, but when they sit down on a terrace, there are hundreds of city sounds and cars chasing by coming onto them, and they can stand that. Or take the waves of the sea. They supposedly sound romantic. You should really listen to it – that sound comes down to you from everywhere. It’s madness.”
"Now, my music isn’t so extreme. The core of it might sound dirty from time to time, but there’s also harmony and melody in it. We even put some strings in it somewhere. Dead Man Ray and its romantic sublevel !"

HUMO : I can hear a lot from the eighties, Daan.
Stuyven : "I’m also surprised in one way or another, we’re being considered modern. We’re in 'De Afrekening' charts now, and it surprises me. A lot of eighteen year olds probably don’t even know Wire and Joy Division. We basically just did something, there was no record company that came to interfere, there was no budget, all those things turned out to be in our advantage. We didn’t do it for that reason, but all those handicaps now turn out to be what’s so nice about the album. And that feels nice. I would never have thought they would play ‘Beegee’ on the radio. It lasts five minutes and contains two chords. Maybe we’re just alternative enough for the pop lovers, and just enough poppy for the alternative people."

HUMO : The record is heatwave resistant, I’ve noticed.
Stuyven : "That’s strange. It’s a winter album. We recorded it here downstairs. The heating wasn’t working, it was nine to ten degrees Celsius down there. We were frozen. The good thing about that is your brains start functioning quicker. Cold is a good way to put pressure on you. I think it’s because of the cold the record sounds so skittish."

HUMO : What’s your favourite sound ?
Stuyven : "The sound of my car. It’s more or less dying. It’s 23 years old now. Every day new sounds arise. The brakes were squeaking, I had them replaced, and now they are squeaking even more. Eh, thanks a lot mr. car mechanic.
"I’ve felt like recording songs in the car, that’s how good those sounds are. My turn signals have a rhythm that’s incredibly random. And when that turn signal light burns, it’s nearly disco. I love scraping, rattling noises. Like the one of my coffee machine. I don’t have any CLR to get rid of lime at home, so I regularly have to buy a new one. At the end of their life, those machines always sound the nicest. That’s when they start sounding asthmatic.”

HUMO : People often take pictures out of fear of forgetting. In Dead Man Ray, I hear the urge to hold on to certain sounds. A wild guess : is it a melancholic looking back upon the eighties, a period when you could still naively listen to music ?
Stuyven : "Yes. All the music of before I started making music was pure and absolute. When I hear the same music again now, I can hear how it was made, and I can get very sad from that. I’d be happier if I didn’t find out. It was one hundred percent pop music with which you could feel completely happy, or dream away with. That’s a feeling you have to sacrifice as a musician. In a nearly fetisjising way, I try to re-obtain that feeling. When I’m recording, I no longer can listen to other records. I can’t stand them anymore then.”
"These days, there are a lot of references to be heard to the seventies. That’s because the people who make things now associate that period with childhood happiness. I do the same thing in my graphic artwork. I always try to work in the colours of my old Matchbox-cars of the old days; with those yellow, red and blue primary colours. I also get back to Popeye a lot. Popeye makes you happy with no further suspicions attached. I also try to wear the clothes of the old days. An important phase of my life is the one from my first communion. My parents were against the idea of me doing it, and as a matter of subtle protest, they bought me a jeans outfit in stead of a black suit. I felt just like John Travolta. I kept wearing those clothes afterwards in school. I was being the local jock."

HUMO : You’re in luck. Grease is being re-released and the Beastie Boys are soon even going disco.
Stuyven : "I would love to cover 'Black Beauty' once, with a vocal track on top of it. I think it’s particularly strange the eighties are coming back to us. Pulp en Air are possible now, because the eighties are behind us for just long enough. Maybe that’s also why they’re playing us on the radio now, who knows. My former bands didn’t have any success at all. I made nostalgic eighties music back then as well. But it wasn’t hip anymore back then, and not retro enough yet."

HUMO : Which was your favourite eighties-depression-band ?
Stuyven : "Talk Talk. A really sad band. It was naïve, but it already had its roots taken away. There was nothing revolutionary about it anymore. A lot of polished music was made back then."

HUMO : When I think of the eighties, I always have to think about Spandau Ballet, and that’s why I’ll never like that period anymore.
Stuyven : "That was indeed over the top. They went too far. That wasn’t cool anymore. I would love a haircut like Simon Le Bon in the first years of Duran Duran though. A blonde mêche and cut very short in the back."

HUMO : What did you look like when you were young?
Stuyven : You don't wanna know. I listened to Duran Duran, but I wore a long raincoat and I smoked pipe. I was a pathetic display."

HUMO : You have played in Antwerp with the avant-garde-anarchists Pere Ubu. There’s an Ubu-methodology, a series of rules David Thomas tries to hold himself to. 1. Never organise an audition. 2. Never try to play together with a special musician. 3. Never strive to success. 4. Pick out the first musician of who you hear. 5. Always stick with your initial idea. 6. Make sure you only engage 'unique' people. Unique people might not be able to play, but at least unique people play in a unique manner.
Stuyven : Waw. Can I put my signature under that ? Never organise an audition, that’s the best on I think. Dead Man Ray was formed purely because we felt like it. It’s a very frail little band. Now we’ve started to know each other better, and there’s a real band now, but in the beginning it was very fragile, we only stuck by each other out of some sort of faith in each other. We didn’t start this to get big or something. We just like each other musically. There was an introvert atmosphere in here, we were extremely polite to each other. Very serene, almost cold. Out of precaution. Most musicians do it differently. I thought it was cool we had that introversion in common with each other."
"I wouldn’t even know how to organise an audition in the first place. I sometimes hear the stories of the ten jazz drummers that show up at those auditions. I don’t think I could have the discipline to work as a serious musician. To put a song on paper, look for a break with different chords for it, and then playing the song on a piano to check if it all fits together well, I just can’t do it. I work in peaks of half an hour. In fact, there’s nothing I’d do rather than smoking cigarettes all day and drinking cups of coffee, and then crawl into the studio when I’m sharp. It’s in that half an hour things have to happen. I’m waiting for those edgy moments; as the matter a fact it’s even quite boring. I wish I didn’t have that absurd pressure for once."

HUMO : You look like someone who often doesn’t do anything all day long, but isn’t capable of going on a holiday.
Stuyven : "Hmm. The last vacation I was on I couldn’t make any music, so I started drawing and photographing. I get so much into that I don’t know where I am anymore. You’re looking for an output for the intranquillity that’s inside of you. It’s also an obsession of mine to make things no one asked me for, because as a graphic artist I have to work more than enough for other people. I have to be on stand by until someone gives me a signal. And that’s when fun is over. I’ve always wanted to make things first and then ask people : do you need something like this ?"

HUMO : In between : is the artist Man Ray important?
Stuyven : "No."

HUMO : I know a few photo’s of his, but I think of it as something for the more sophisticated postcard.
Stuyven : "Yes, something for a fake-phosh artbook collection. For the more sophisticated collector who wants to differ himself from the regular Permeke-specialist, and who lives in the villa further in the street, which is was designed by a modern architect. I think Man Ray is a bit too polished, too clever. I don’t think he worked from within his soul. But Rudy came up with the name and I thought it sounded fantastic."

HUMO : And Pere Ubu says : always stick with your initial idea.
Stuyven : "Yes. Plus : it has 'dead' in it; the dead, the new wave. 'Ray' sounds like country. In Dutch it would be 'Dode Man Straal', which reminds me of a warning sign with a fisherman on it, which throws out his fishing rod and gets electrocuted."

HUMO : Give us an example of a song you wrote for a stupid reason.
Stuyven : "'Perfo' is called 'Perfo' because we perforated that song. We made holes in it with the computer. 'Moïd' is 'maar iets' (just something) in Antwerp dialect. I asked Rudy : 'How shall I name this song?' 'O, zet mo iet', he said. It’s very hard to play live, we turn it into a dance song. Then it’s called 'Zoïd', zoiets (something like that). We add a twist to the sillyness so it turns into something serious. And sometimes it is serious. That’s when I make sure it looks as if it’s silly. It’s the fun of the game. I’m playing hide and seek with myself then, I suppose."

HUMO : It reminds me of what M. Doughty of Soul Coughing said to me: my songs are like VU-meters which are zig-zagging constantly in between nonsense and sadness for a broken heart.
Stuyven : "When I catch myself singing about my broken heart, I immediately turn of the tape recorder. I don’t feel like sharing that with the rest of the world. Imagine : hearing myself on the radio singing about my broken heart. I know it’s thé big subject of music, but I always run away from it. I want to express a certain feeling, like a sort of anger or so. I hope people can recognise themselves in the chaos of the album, in the soup that is their lives. My attitude is : okay, so you don’t understand what life is all about. Get over it and turn it into something nice. My dad taught me that. He has always said no to pure sentiment. Jaques Brel wasn’t allowed in our house. We listened to George Brassens, someone who came to tell his story very straight and sober, with a lot of humour with it. Sometimes I put something on paper and only noticed afterwards I’m talking about myself in it. Sometimes it even gets embarrassing. At those moments, I think : I should have taken that out. But someone else would probably think it’s just a meaningless sentence."

HUMO : Suppose : In three months time, your doing promotional interviews in the States. I’m the guy from The New York Times : 'Mister Stuyven, is there anything particularly Belgian about Dead Man Ray?'
Stuyven : "I think so. There’s a sort of cynicism in it. Something un-pure. The junk that’s on our road tracks with all its different sorts of architecture where everyone just does what he feels like. Dead Man Ray is full of contradicting influences. We put a country guitar on top of a techno beat. The beauty meets the messy, isn’t that a typically Belgian thing?"

HUMO : Who are you jealous of ?
Stuyven : "Of Herman Gillis, who used to play with me in Volt and Running Cow. About two years ago, he withdrew himself in his attic in Aarschot. Everyone thought he went insane. Two years later on, he came out with a machine he designed himself, the Filterbank. He immediately sold twenty of those machines to techno musicians he knew. By now he has made about a thousand of them. When Ken Ishii comes DJ’ing in here, he wants a Filterbank. Madonna’s entire album is full of it. The Chemical Brothers made music with it. 'Electrobank' of The Chemical Brothers is a tribute to the Filterbank, but they didn’t want to call it like that. It’s a wicked device. We’ve used it a lot as well. "

HUMO : Herman Gillis, alias mister Filterbank, the Adolphe Sax of Techno.
Stuyven : "O yes. U2 even wanted to put the logo of the filterbank on their cd."

HUMO : What’s your ambition with Dead Man Ray ?
Stuyven : I certainly don’t want to be singer of Dead Man Ray for the rest of my life, but I do feel like touring because I feel like hotel rooms. I’d love to sleep in a different place every day. I would want to know what English speaking people think of my lyrics. And I want to write a supermarket hit against Luc Van Den Brande (*3*). It’s nearly finished. It’s called 'De Koning van Vlaanderen'. When I’m sixty I want to release a compilation that doesn’t make any sense at all. I want to be able to look back upon an inconsequent career. It has to be a record which no one can completely like."

HUMO : Last question. Suppose : we take a coffin and put five objects in it that have been important in the making of 'Berchem'. We burry the coffin so someone can dig it up in fifty years, and wants to put together the puzzle of the story about your record. What should be in that coffin?
Stuyven : One: a bottle of white spirit. Because it’s much more poisonous and vibrant than what it looks like. White spirit is transparent, it looks like water. You could serve it to someone as a glass of water, but it would end very badly. You can also erase a lot of things with it. You can clean things with it and mix it with your oil paint. It turns your paint into something you can work with. My father used to paint at home, and whenever I could smell White Spirit, the house smelled like creativity. You still can’t see a thing, but you can already smell the work, that feeling.
Two: a Stanley-knife. You can’t cut as thorough with a regular knife. And cutting thoroughly, that’s what we did on the record. When you break off a Stanley-knife, you can turn it around. That’s also what we did on the record. Whenever something sounded bad, like the ending of ‘Babydoll', we turned that bit around, reversed it and we got to a completely different sound. The drumbreak after the first chorus of 'Horse' is also simply reversed by the computer.”
"Three : a corkscrew. You know, alcohol. The drunken fit. Each corkscrew looks noble. It’s almost a chirurgic instrument. And it’s simply meant to open a bottle of wine. To get drunk. So the corkscrew stands for the ennobled drunken fit. The entire record sounds rather like a drunken fit I think.
"Four : a deck of cards. I literally used the game in a few songs. 'Six-Pack' is a parody of 'Het kaartspel' (the card game) of Cowboy Gerard from the seventies."

HUMO : Que?
Stuyven : "You don’t know it ? (sings) 'Als ik de één zie, weet ik dat er maar één god is. Als ik de twee zie, enzovoort. Daarna komt de heilige drievuldigheid.' It’s about a soldier who gets caught in church with a deck of cards. He has to go explain why he was playing the cards to the court-martial.
He starts to babble about all sorts of things. It’s fantastic. Three minutes of philosophic crap on top of a Hammond-organ. A deck of cards also contains a lot of symbolism of numbers, and it reminds you of gambling and doing things without thinking too much. And about playing with the cards you have in your hand. Using what you have to achieve your goal. I suppose that’s also what Pere Ubu says.”
"And finally, number five: a pair of working gloves. It a connotation of hard labour. Wanting to use your hand, not being afraid of making yourself dirty. I’ve been working on this house, and kept my working gloves. My idea was to clean the entire house, put the gloves in a frame and hang it on my white walls. With a spotlight on it. And from those gloves you could tell work was done on the house. I think it’s somewhat of a provocative idea. But, eh, unfortunately, the house isn’t finished yet."
HUMO : Thanks anyway.

Daan wants to give us a ride to the train station of Berchem. His 23 year old car refuses to start. But it does make a nice sound.

notes
(*1*) : Daan refers to an Underworld track called 'Dirty Epic', not ‘Connector'. It's on the album Dubnobasswithmyheadman.
(*2*) : Belgacom : Belgian phone operator
(*3*) : Luc Vanden Brande : former minister-president of Flanders, quite a dull and conservative politician. Easy to make fun of. :)

home

HUMO 00/06/1998 [english version]

DAAN STUYVEN : "Ik maak muziek zoals ik nieuwe banden op een gestolen fiets zet."
door Gert van Nieuwenhove
foto's : Mauro Pawlowski
ingestuurd door Jeroen
Ik hou van Dead Man Ray, de Antwerpse groep van Rudy Trouvé (ex-dEUS), Daan Stuyven (ex-Volt, ex-Running Cow), Elko Blijweert (zie ook: Kiss my Jazz) en Herman Houbrechts (ook drummer van Nemo). Het heeft wel lang geduurd voor we bij Dead Man Ray binnen waren. De singles 'Beegee' en 'Chemical' waren van bij het begin raak, maar de rest van de cd 'Berchem' klonk te vaak als een popquiz. Er zijn mensen die houden van zoekplaatjes, stijl 'Inc.': een song waarin de drum die van 'Airbag' van Radiohead is, en de gitaar die van Ennio Morricone, en de stem die van Matt Johnson van The The. Wij horen in zoekplaatjes alleen de problemen van een popgroep: dat brave recycleren, in het geval van Dead Man Ray van Wire ('WW3') en New Order ('Horse'); het onvermogen om je iets te doen voelen bij de muziek; de constante neiging die je erdoor krijgt om het te hebben over 'een groep met mogelijkheden': één die niet tijdens de repitities, maar wel tijdens de opnames naar knopjes en effecten heeft zitten zoeken; dat voortdurende aandragen van muzikale invloeden (van Daniel Lanois en Joy Division), waar je op let zoals je ook het camerawerk bestudeert als de kunstfilm slecht is en de gesubsidieerde banken waar je op zit pijn te doen aan je staartbeen. Daarom hadden we op onze computer in een eerste Dead Man Ray-document staan: "'Berchem' krijgt, net als vele kunstfilms, ongetwijfeld een hoog rapportcijfer van trendwatchers, en is derhalve uiterst geschikt voor al uw cocktailparty's, vooral als u mannen wil uitnodigen die op iets te oude leeftijd nog lichtblauwe hemden, beige tweedehandskostuums en Jarvis Cockerbrillen dragen.

We zijn blij dat we die recensie niet hebben gepubliceerd. Want na een halve hittegolf en een ontmoeting met zanger Daan Stuyven houden we dus van Dead Man Ray. Gewoon, omdat een mens af en toe een sleutel nodig heeft om binnen te kunnen, en die sleutel wordt ons midden in het gesprek met Daan Stuyven aangereikt. Hij zegt : 'Mensen noemen mij te gereserveerd. Alsof gereserveerdheid geen expressiemiddel is.'
Wij weten nu: gereserveerde muziek past beter bij de nieuwe hittegolf dan de nieuwe van Fugazi.

Een donderdag in Berchem. In het huis van grafisch ontwerper Daan Stuyven hangen en staan meterhoge reclameletters.

Daan Stuyven : "Ze zijn van Hotel Arcade. Toen de Ibis-hotels die hotels hebben opgekocht, moesten de letters vervangen worden. Ik ben de ouwe gaan vragen."
HUMO: Gewoon op straat ?
Stuyven : "Ja.
Onlangs heb ik in Willebroek nog naast letters gevist die al jaren mijn ogen uitstaken. Op een goeie dag waren ze verdwenen. Ik ben gaan aanbellen : het bleek om een familiebedrijf te gaan dat van naam was veranderd, en om sentimentele redenen hadden ze hun oude letters in de woonkamer gehangen. Ik ben een grote pop art-fan. Kunst mag niet elitair zijn."

Daan Stuyven heeft een dwergkonijn dat bang is van de nieuwe hond van de buren, zegt hij. Hij legt een plaat op van Françoise Hardy en smelt. Hij vertelt dat hij in zijn leven al veel gestolen heeft? Toen hij zich in Antwerpen verveelde in het café, is hij eens een Russische pakketboot opgelopen. Met een pint in de hand. Mocht hij een Russische matroos zijn tegengekomen, dan had hij gewoon gezegd dat hij verdwaald was, en dronken. Hij raakte tot in de keuken.
Stuyven: "Eén van de kicks van mijn leven. Maar je mag niet schrijven wat ik gestolen heb, want dan kan ik alsnog last krijgen."

HUMO : Heb je nog meer gestolen?
Stuyven : "Waar wil je dat ik begin? Alle meubelen hier in huis. Ik droom ook de hele tijd van in- en uitbreken. Ik steel wel alleen van rijke mensen, van vermogende KMO's en uit leegstaande overheidsgebouwen. Ik kan niet tegen slecht onderhouden gebouwen. In een leegstaande school heb ik onlangs een schoolbord gepikt."

HUMO : Ben je muzikaal even kleptomaan ? Ik hoor een stuk van 'Putain Putain' van TC Matic in de break van jullie 'Afrekening'-hit 'Chemical'.
Stuyven : "Dat is onderbewust gebeurd. Als we invloeden bovenhalen, weten we het niet eens van elkaar. Neem nu 'Chemical'. Rudy Trouvé vertelde me achteraf dat de baslijn van Clock DVA was. Hij wist evenmin dat ik de gitaar van 'Grave Architecture' van Pavement had gejat. Het is vooral moeilijk voor mij om naar andere zangers te luisteren zonder hun frasering over te nemen. Als ik naar de plaat luister, hoor ik dat mijn stem veel op die van Johnny Cash lijkt. Stelen mag, vind ik, als je de dingen maar uit hun context haalt. Veel mensen vinden onze song Perfo een heel emotionele song, en eigenlijk is het een spaghetti-bewerking van 'Ti amo' van Umberto Tozzi. Je hoort het pas als je het weet."

HUMO : Verander je altijd de context ?
Stuyven : "Ja. Ik verbeter de context, vind ik. Ik heb vroeger veel fietsen gestolen. Als de mensen die fiets niet onderhielden, vond ik dat ik het recht had om 'm te pikken. Ik lapte de fiets ook altijd op. ik stak nieuwe banden en nieuwe remmen. Als de fiets de rechter was geweest, had hij gezegd: 'Ja, het is goed, ik ben blij dat je me gepikt hebt.' Zo maak ik ook muziek. Het zijn opgelapte klanken."

HUMO : Met de computer opgelapte klanken. Waarom werk je met de computer?
Stuyven : Op de academie was ik vroeger met kleurpotloden bezig. Ik maakte aquarellen, maar die hadden niets te maken met wat ik op straat zag. Ik wilde kleuren die knalden. Ik wilde simpele vormen. Ik ben dus beginnen prutsen met computers. Muzikaal heb ik dezelfde evolutie meegemaakt. Bij mijn vorige groep Volt werkte ik met sequencers, nu heb ik het knippen van audio ontdekt."

HUMO : Mensentaal graag.
Stuyven : "Eigenlijk is het hetzelfde, alleen verknip ik nu geen fabrieksklanken meer, maar zelf ingespeelde muziek. We zitten met blokjes te werken, waardoor je heel snel contrast kan maken. Volt was programmeren, Dead Man Ray is brokken cassettes en DATs bijeenplakken."

HUMO : Jullie nemen jams op met een rockgroep en schrijven songs naar verluidt pas bij het plakken en knippen ?
Stuyven : Acht à negen songs zijn zo gemaakt, ja. De rest is live ingespeeld. Het kan dan nog een gewone gitaarriff zijn, hoor. Ik zet de zang er pas op als alles is opgenomen. Ik wacht tot ik de muziek af heb om te weten wat ik ga zingen. En dan weet ik het dikwijls nog niet. Dan hangt het bij wijze van spreken af van de microfoon waardoor ik zing. Of van de afstand tussen mij en de microfoon. Ik heb meestal al een titel die bij een jamsessie past. En dan zoek ik een kleur die erbij hoort. Dan begin ik wat teksten te improviseren rond het titelwoord."

HUMO : Plak je alles in je eentje aan mekaar?
Stuyven : "Nee, met Rudy. Hij bedient de computer niet, maar hij heeft wel visioenen als hij achter het scherm gaat zitten. Het is vreemd, ik denk niet dat hij ooit één letter op een computer heeft getikt, maar hij is heel snel mee. 'Kan je dat blokje daar zetten, Daan?' 'En hier had ik graag volledige stilte gewild'. Of : 'Loop dat maar twee minuten langer.'
Ken je 'Connector' van Underworld ? Het bouwt drie minuten lang op, dan valt het compleet stil, daarna krijg je een soort intro, en dan pas, op 4 minuten 48 seconden, valt dat ene gitaartje in. Je wacht daar 4 minuten en 48 seconden op. Ik ken het van buiten. Het kan geen kwaad om daar vijf minuten op te wachten. (*1*)
"Dat soort spanning dat je bij techno kan creëren, lukt moeilijker met een rockgroep, maar het was wel de bedoeling diezelfde dynamiek te ontwikkelen. Wij willen net als Underworld dingen met mondjesmaat prijsgeven. Door de herhaling van klanken aanvaard je als luisteraar ook sneller lelijke geluiden. Het is bijna een manier om de mensen te dwingen te luisteren naar de verborgen charme van een gehandicapte klank."

HUMO : Gehandicapte klanken, hé. Gebruik je veel bizarre samples om die te bekomen ?
Stuyven : "We hebben veel zitten smossen met samples. Op een gegeven moment heb ik naar Japan Airlines gebeld. Die sponsorden een affiche die ik had ontworpen. Die Japanse telefonistes klonken ongelofelijk charmant. Ik wilde hun stem op band. Dus verzon ik een verhaal over reizen naar Tokio, en ik kreeg een schitterende uitleg van vijf minuten. Toen merkte ik dat mijn cassetterecorder niet aanstond. Ik was zo gefrustreerd dat ik naar Belgacom heb gebeld. Dat is het einde van 'Chemical' geworden: 'Indien u dit nummer opnieuw wil horen, drukt u op 2 of 3.' Er zit ook ergens een predikant van de Britse televisie in 'Horse'. En in 'Moïd' wordt een paar keer een Jupiler-blikje geopend. De fietsbel van mijn lief staat ook op plaat, en het slechte contact van mijn microfoonkabel."

HUMO : Levert dit soort gesample een nieuw soort muzikantengezaag op aan de toog ?
Stuyven : "Ja. In 'Bones' valt na de intro een basdrum in, die heel hoog klinkt: daar zit namelijk een duizendste van een gitaar boven. Over dat prutswerk lullen we, ja. We hebben op de plaat vooral veel accidentjes behouden. Als iets stoorde, moest het er vooral op blijven."

HUMO : Blanke muziek vind ik muziek die je beluisterd met de treble-knop op plus tien. Jullie maken naar mijn gevoel de ultieme blanke muziek
Stuyven : "Absoluut. Het is een heel scherpe plaat. Ze is bijna onaangenaam om in haar geheel te beluisteren. Ik wou een nerveuze, triestige sfeer. De klank van kleine boxen. Die van een goedkope autoradio. We hadden ook weinig keuze. Er is veel fout - of beter - goed gegaan, doordat ik me vergist heb. Ik had bijoorbeeld te weinig plaats op de harde schijf van mijn computer, waardoor ik alles in een lagere resolutie moest sampelen, en zo klinkt het veel armer en digitaler. The Prodigy doet dat met opzet, om hun geluid scherp en vies te krijgen. Bij hen is het luxe en experiment; wij moesten van de nood een deugd maken."

HUMO : Je groep Running Cow klonk niet vies en vuil, Dead Man Ray wel. Vroeger, in de jaren tachtig, klonk trouwens bijna alles glad. Je hebt die evolutie naar een vuiler geluid als muzikant meegemaakt.
Stuyven : "En ik denk dat het nog verder zal evolueren. Alle lettertjes van MTV-clips zijn kapot gemaakt. In grafiek en beeld zitten ze drie à vier jaar voorop. Als je de platen bij de clips hoort, zijn die op 24 sporen opgenomen en proper ge-equalised en gemastered. Dan denk ik: dat kan niet. Het clipje is gedurfder dan de song."

HUMO : Ik vind het wel vreemd dat mensen op MTV of in de bioscoop razendsnelle beeldstormen ondergaan, maar weglopen van zodra iets dissonant klinkt.
Stuyven : "Ik kijk al vijf of zes jaar geen tv meer. Ik kan er gewoon niet tegen. Zelfs het nieuws is te snel gemonteerd voor mij. Na tien minuten tv kijken ben ik gewoon moe. Bij geluid moet ik bij wijze van spreken eerst tien minuten een drilboor horen voor ik wakker word.
Trouwens, mensen zijn het niet gewoon dat er een vreemd geluid uit hun radio komt, maar als ze op een terras gaan zitten komen er in quadrofonie auto's en alle mogelijke stadsgeluiden door elkaar op hen af. Of neem nu de golven van een zee. Die klinken zogezegd romantisch. Luister er eens naar, dat komt van alle kanten op je af. Dat is waanzin.
"Nu, mijn muziek is niet zo extreem hé. De basis klinkt soms vuil, maar er zit harmonie in, en melodie. En we hebben zelfs ergens strijkers in gestopt. Dead Man Ray en zijn romantische onderlaag!"

HUMO : Ik hoor veel jaren tachtig, Daan.
Stuyven : "Ik schrik er ook van dat we op de een of andere manier nog modern worden gevonden. We staan nu in 'De Afrekening'. Dat verwondert me. Veel mensen van 18 kennen Wire en Joy Division waarschijnlijk niet. We hebben eigenlijk zomaar iets gedaan, er is geen platenfirma die zich is komen moeien, er was geen budget, en dat zijn allemaal nadelen die voordelen zijn geworden. Het is er niet om gedaan, maar al die handicaps blijken het toffe van de plaat te zijn. Dat doet goed. Ik had niet gedacht dat 'Beegee' op de radio zou gedraaid worden. Het duurt vijf minuten en het bevat twee akkoorden. Wij zijn misschien net alternatief genoeg voor popliefhebbers en net poppy genoeg voor alternatievelingen."

HUMO : De plaat is hittegolfbestendig, heb ik gemerkt.
Stuyven : "Dat is vreemd. Het is een winterplaat. We hebben ze hier beneden opgenomen. De verwarming werkte niet, het was daar negen à tien graden. We waren verkleumd. Het goeie is dat je hersenen dan sneller werken. Kou is een goeie werkdruk. Door de kou klikt de plaat zo schichtig, denk ik."

HUMO : Wat is je favorite geluid ?
Stuyven : "Dat van mijn auto. Hij is een beetje aan het sterven. Hij is nu 23 jaar oud. Elke dag komen er nieuwe geluiden bij. De remmen piepten, ik heb ze laten vervangen, en nu piepen ze nog meer. Euh, dankuwel garagist.
"Ik heb al zin gehad om songs in de auto op te nemen, zo goed zijn die geluiden. Mijn pinker heeft een ritme dat echt ongelofelijk ongelijk zit. En dat pinkerlampje dat brandt, het is bijna disco. In nieuwe auto's hoor ik niks. Ik hou van schurende, ratelende geluiden. Dat van mijn koffiezetapparaat bijvoorbeeld. Ik heb geen ontkalker in huis, dus moet ik geregeld een nieuwe kopen. Op het einde klinken die apparaten altijd het mooist. Dan klinken ze astmatisch."

HUMO : Mensen fotograferen vaak uit angst te vergeten. Ik hoor bij Dead Man Ray ook de drang om geluiden bij te houden. Een gok : is het een melancholische terugblik op de jaren tachtig, een periode waarin je nog naïef naar muziek luisterde ?
Stuyven : "Ja. Alle muziek van vóór de periode waarin ik muziek maakte was puur en absoluut. Als ik die muziek nu terughoor, hoor ik hoe ze werd gemaakt. Daar kan ik heel triest van worden. Ik had het veel liever niet geweten. Het was absolute popmuziek waar je je compleet gelukkig bij voelde of compleet bij kon wegdromen. Dat gevoel offer je op als muzikant. Ik probeer op een bijna fetisjistische manier dat gevoel terug te krijgen. Als ik muziek opneem, kan ik ook niet meer naar andere platen luisteren. Ik kan ze niet meer verdragen.
"Tegenwoordig zijn er veel jaren-zeventigreferenties. Dat komt omdat de mensen die nu dingen maken die periode associëren met een kinderlijk geluk. Ik doe dat in mijn grafisch werk ook. Ik probeer altijd te werken in de kleuren van mijn Matchbox-auto's van vroeger; met die gele, rode, blauwe primaire kleuren. Ik grijp ook vaak terug naar Popeye. Popeye is buiten alle verdenking gelukmakend. Ik probeer ook kleren van vroeger aan te trekken. Een belangrijke fase in mijn leven is die rond mijn eerste communie. Mijn ouders waren er eigenlijk tegen dat ik die deed, en om toch subtiel te protesteren hadden ze mij, in plaats van een zwart pak, een jeanskostuum gekocht. Eén met van die grote revers. Ik voelde me toen John Travolta. Ik liep achteraf ook zo rond in de school. Ik liep daar de johnny uit te hangen."

HUMO : En je hebt geluk. 'Grease' wordt opnieuw uitgebracht. De Beastie Boys gaan binnenkort zelfs disco.
Stuyven : "Ik zou 'Black Beauty' wel eens willen coveren, met een zangpartij erboven. Ik vind het vooral vreemd dat de jaren tachtig aan het terugkomen zijn. Pulp en Air kùnnen nu omdat de jaren tachtig net lang genoeg achter de rug liggen. Misschien kunnen wij daarom ook op de radio, wie weet. Met mijn vorige groepen had ik geen succes. Toen maakte ik ook nostalgische jaren-tachtig muziek. Maar het was toen niet meer hip, en nog niet retro genoeg."

HUMO : Wie was jouw favoriete jaren-tachtig-depri-groep ?
Stuyven : "Talk Talk. Een echt trieste groep. Het was naïef, maar het was al ontworteld hé. Er was niks revolutionairs meer aan. Er werd wel degelijk veel gladde muziek gemaakt, toen."

HUMO : Ik moet in verband met de jaren tachtig altijd aan Spandau Ballet denken en ik zal die periode daarom nooit meer tof kunnen vinden.
Stuyven : "Dat was er inderdaad te veel aan. Die gingen te ver. Dat was niet meer oké. Ik zou wel een kapsel willen zoals Simon Le Bon in de eerste jaren van Duran Duran. Een blonde mêche en vanachter heel kort geknipt."

HUMO : Hoe liep jij als jonge gast rond?
Stuyven : You don't wanna know. Ik luisterde naar Duran Duran, maar ik droeg een lange regenmantel en ik rookte pijp. Ik was een pathetische verschijning."

HUMO : Jullie speelden in Antwerpen met de avant-garde-anarchisten Pere Ubu. Er bestaat een Ubu-methodologie, een reeks regels waaraan David Thomas zich probeert te houden. 1. Organiseer nooit een auditie. 2. Probeer nooit met een bijzondere muzikant samen te spelen. 3. Streef niet naar succes. 4. Kies de eerste muzikant van wie je hoort. 5. Voer altijd je eerste idee uit. 6. Let er vooral op dat je 'unieke' mensen engageert. Unieke mensen kunnen misschien niet spelen, unieke mensen spelen tenminste uniek.
Stuyven : Waw. Mag ik daar mijn handtekening onder zetten? Organiseer nooit een auditie, dat vind ik de beste. Dead Man Ray is ontstaan uit goesting. Het is een heel broos groepje. Nu kennen we elkaar al beter, en is er echt een band, maar in het begin waren we heel fragiel, en hingen we alleen aan elkaar dankzij een soort geloof in elkaar. Wij zijn niet begonnen om groot te worden. Wij zien elkaar gewoon muzikaal gewoon graag. Er hing hier een introvert sfeertje. We waren zelfs extreem beleefd tegen elkaar. Sereen. Onderkoeld. Niet als pose hé, maar uit voorzichtigheid. De meeste muzikanten doen dat anders. Ik vond het tof dat we die introvertie met elkaar gemeen hadden.
"Ik zou trouwens niet weten hoe ik een auditie moet organiseren. Ik hoor soms de verhalen van tien jazzstudiodrummers die daar op af komen. Ik zou ook niet de discipline kunnen opbrengen om als serieuze muzikant te kunnen werken. Een song op papier zetten en daar een break voor zoeken met andere akkoorden en de song daarna aan de piano spelen om te controleren of het wel goed in elkaar zit, dat gààt gewoon niet. Ik werk in pieken van een half uur. Eigenlijk doe ik niets liever dan hier een hele dag sigaretten roken en koppen koffie drinken en dan een half uur in mijn studio duiken als ik scherp sta. In dat half uur moet het dan gebeuren. Ik zit op die scherpe momenten te wachten; het is zelfs tamelijk vervelend. Ik wou dat ik die absurde druk eens een keer niet had."

HUMO : Je lijkt me iemand die vaak geen klap uitvoert, maar wel niet in staat is met vakantie te gaan.
Stuyven : "Hmm. De laatste vakantie kon ik geen muziek maken, dus begon ik te tekenen en te fotograferen. Dan ga ik daar zo in op dat ik niet meer weet waar ik ben. Je zoekt een output voor de onrust waarmee je zit. Het is ook een obsessie van me om dingen te maken waar niemand me om vraagt, omdat ik als grafisch tekenaar al genoeg in opdracht van anderen werk. Ik moet op stand by staan tot men mij een signaal geeft. Dan is de pret eraf. Ik zou altijd eerst iets willen maken en dan pas naar die mensen toestappen en zeggen: Heb je zoiets nodig?"

HUMO : Tussendoor: is de kunstenaar Man Ray belangrijk?
Stuyven : "Nee."

HUMO : Ik ken een paar foto's van hem, maar ik vind het iets voor de 'betere' postkaart.
Stuyven : "Ja, iets voor een Keerbergen-Brasschaat-kunstboeken-collectie. Voor de betere collectionneur die zich van de gewone Permeke-kenner wil onderscheiden, en die in een villa verderop woont, die door een moderne architect is vormgegeven. Ik vind Man Ray iets te glad, te smart. Hij is volgens mij geen zielsartiest. Maar Rudy kwam met die naam af en ik vond dat hij fantastisch klonk."

HUMO : En Pere Ubu zegt : blijf altijd bij je eerste idee.
Stuyven : "Ja. Plus : er zit 'dead' in; het dode, de new wave. 'Ray' klinkt country. In het Nederlands zou het 'Dode Man Straal' zijn, en dat doet me denken aan een waarschuwingsbord met daarop een visser die zijn hengel uitgooit en die ge-electrocuteerd wordt."

HUMO : Geef eens en voorbeeld van een song die je schreef om een domme reden.
Stuyven : "'Perfo' heet 'Perfo' omdat we die song hebben geperforeerd. We hebben er met de computer gaatjes in gemaakt. 'Moïd' is 'maar iets' in het Antwerps. Ik vroeg aan Rudy : 'Hoe zal ik die song noemen?' 'O, zet mo iet', zei hij. Het is heel moeilijk om het live te spelen, we maken er een danssong van. Het heet dan 'Zoïd', zoiets. We geven die onnozelheid dan een draai dat het serieus wordt. En soms is het serieus. Dan zorg ik ervoor dat het er onnozel uitziet. Het is het spelplezier. En ik zal wel verstoppertje spelen met mezelf, zeker."

HUMO : Het doet me denken aan wat M. Doughty van Soul Coughing me zei: mijn songs zijn als VU-meters die constant heen en weer slingeren tussen nonsens en liefdesverdriet.
Stuyven : "Als ik mezelf erop zou betrappen dat ik over mijn liefdesverdriet aan het zingen ben, dan zet ik onmiddellijk de bandopnemer af. Ik ben niet geneigd dat met de wereld te delen. Stel je voor : mezelf op de radio over mijn liefdesverdriet horen zingen. Ik weet wel dat het hét grote onderwerp is, maar ik loop er altijd van weg. Ik wil wel een bepaald gevoel weergeven, een soort kwaadheid ofzo. Ik hoop dan dat de mensen zich herkennen in de chaos van de plaat, in de soep die hun leven is. Mijn houding is : oké, je begrijpt het leven niet. Leg je erbij neer en maak er iets moois van. Mijn vader heeft me daarin gestuurd. Hij heeft de zuivere pathetiek altijd geweerd. Jaques Brel, die kwam bij ons thuis niet binnen. Wij luisterden naar George Brassens, iemand die het nuchter en keurig kwam vertellen, en met veel humor erbij. Soms zet ik voor de grap iets op papier en merk ik achteraf dat ik het toch over mezelf heb. Soms is het zelfs gênant. Ik denk dan : dat had ik eruit moeten halen. Maar iemand anders zal waarschijnlijk denken dat het een onbenullige zin is."

HUMO : Stel : Over drie maanden zit je ter promotie van je plaat interviews te doen in Amerika. Ik ben de man van de New York Times: 'Mister Stuyven, is there anything particularly Belgian about Dead Man Ray?'
Stuyven : "Ik denk het wel. Er zit een soort cynisme in. Iets onpuurs. De rommel van onze steenwegen met al zijn verschillende soorten architectuur waar iedereen maar raak smost. Dead Man Ray zit vol invloeden die mekaar tegenspreken. We plakken een countrygitaar op een technobeat. Het schone meets het rommelige, is dat niet typisch Belgisch?"

HUMO : Op wie ben je jaloers?
Stuyven : "Op Herman Gillis, die vroeger in Volt en Running Cow speelde. Hij heeft zich twee jaar teruggetrokken op zijn zolder in Aarschot. Iedereen verklaarde hem zot. Na twee jaar kwam hij buiten met een door hemzelf ontworpen apparatuur, de Filterbank. Hij heeft onmiddellijk twintig van die instrumenten verkocht aan technomakers die hij kende. Nu heeft hij er al duizend gemaakt. Als Ken Ishii hier komt draaien, wil hij zo'n instrument. Die hele plaat van Madonna zit er vol mee. The Chemical Brothers hebben er hun muziek mee gemaakt. 'Electrobank' van The Chemical Brothers is een ode aan de Filterbank, maar ze wilden het zo niet noemen. Het is een geschift apparaat. We hebben het ook veel gebruikt."

HUMO : Herman Gillis, alias mijnheer Filterbank, de Adolphe Sax van de Techno.
Stuyven : "O ja. U2 wilde zelfs het logo van Filterbank op hun cd zetten."

HUMO : Wat is je ambitie met Dead Man Ray ?
Stuyven : Ik wil zeker niet voor de rest van mijn leven de zanger van Dead Man Ray zijn, maar ik heb wel zin in touren omdat ik zin heb in hotelkamers. Ik zou elke dag ergens anders willen slapen. Ik zou ook willen weten wat Engelstaligen van mijn teksten denken. En ik wil een Radio Donna-supermarkt-hit schrijven tegen Luc Van den Brande. Hij is al bijna af. Hij heet 'De Koning van Vlaanderen'. Op mijn zestigste wil ik een verzamelplaat uitbrengen die helemaal geen steek houdt. Ik wil op een inconsequente carrière terugblikken. Het moet een plaat worden die niemand helemaal goed kan vinden."

HUMO : Laatste vraag. Stel : we maken een kist met daarin vijf voorwerpen die van belang zijn geweest bij het maken van 'Berchem'. We begraven de kist opdat iemand met veel verbeelding ze over vijftig jaar opgraaft en het verhaal over je plaat wil samenpuzzelen. Wat moet er in die kist?
Stuyven : Eén: een fles white spirit. Omdat het veel giftiger en vinniger is dan het eruitziet. White spirit is transparant, het ziet eruit als water. Je zou het iemand kunnen serveren als een glas water, maar dat zou heel slecht aflopen. Je kunt er ook veel mee uitwissen. Je kunt er dingen mee proper maken en je kunt er olieverf mee aanlengen. Het maakt je verf plastisch. Mijn vader schilderde thuis, en als ik White Spirit rook, rook het huis creatief. Je ziet nog niks, maar je kan het werk al ruiken, dàt gevoel.
Twee: een stanley-mes. Met een cuttermes kan je minder stevig snijden. En stevig snijden, dat hebben we op de plaat ook gedaan. Als je stanley-mes afbreekt, kan je het omdraaien. Dat deden we op de plaat ook. Als iets slecht klonk, zoals het einde van 'Babydoll', draaiden we dat om, dan spiegelden we dat, en kregen we een totaal andere klank. De drumbreak na het eerste refrein van 'Horse' is ook gewoon omgedraaid via de computer.
"Drie: een kurkentrekker. Alcohol hé. De roes. Elke kurkentrekker, behalve die van Brabantia ziet er edel uit. Het is bijna een medisch instrument. En het dient gewoon om een fles wijn open te doen. Om je te bezuipen. De kurkentrekker staat dus voor de veredelde roes. De plaat klinkt ook vrij 'roes', vind ik.
"Vier: een kaartspel. Ik heb het spel letterlijk in een paar songs verwerkt. 'Six-Pack' is een parodie op 'Het kaartspel' van Cowboy Gerard uit de jaren zeventig."

HUMO : Que?
Stuyven : "Ken je dat niet? (Zingt) 'Als ik de één zie, weet ik dat er maar één god is. Als ik de twee zie, enzovoort. Daarna komt de heilige drievuldigheid.' Het gaat over een soldaat die in de mis betrapt wordt met een kaartspel. Hij moet voor de krijgsraad gaan uitleggen waarom hij aan het kaarten was. Hij begint over vanalles te zeveren. Het is fantastisch. Het is drie minuten filosofisch gelul boven een kitscherig Hammond-orgel. Een kaartspel bevat ook veel getallensymboliek, en doet denken aan gokken en op goed geluk af dingen doen, en spelen met de kaarten die je in je hand hebt. Het roeien met de riemen die je hebt. Da's wat Pere Ubu ook zegt, zeker.
"En tot slot, vijf: een paar werkhandschoenen. Het is de connotatie van arbeid. Dingen willen kneden. Niet vies zijn om je vuil te maken. Ik heb dit huis zitten verbouwen. Ik heb mijn werkhandschoenen bijgehouden. Ik had het idee om het hele huis proper te maken en die handschoenen in te kaderen en tegen de witte muren te hangen. En dan een spotje erop. Aan die handschoenen zou je dan kunnen zien dat er aan het huis gewerkt is. Ik vind het een provocerend idee. Maar euh, het huis is helaas nog niet af."
HUMO : Toch bedankt.

Daan wil ons nog een lift geven naar het station van Berchem. Zijn 23 jaar oude auto wil niet starten. Maar wel een mooi geluid.

Gert van Nieuwenhove
(foto's Mauro Pawlowski)
nota's
(*1*) Daan verwijst naar een Underworld nummer 'Dirty Epic', niet Connector. Terug te vinden op het album Dubnobasswithmyheadman.

home